Koude voeten

Het is niet eens winter en jij hebt last van koude voeten. Herkenbaar? Misschien biedt het je enige troost, maar je bent zeker niet de enige die hiermee kampt. Onderzoek wijst uit dat zeker 30% van de vrouwen hier regelmatig last van heeft, tegenover 6 tot 7% van de mannen.

Koude voeten is meestal een onschuldige aandoening. Maar vervelend is het wel. Gedurende de dag voel je je niet helemaal fit en comfortabel in je vel. Rustig en geconcentreerd werken achter je bureau, ontspannen een stukje fietsen of autorijden, genieten van een boek op de bank. Zeg maar dag tegen ‘Rustig, Ontspannen en Genieten’. En laten dat nou net factoren zijn die bijdragen aan het plezier en geluk in al je dagelijkse bezigheden. Niet alleen overdag kun je er veel last van hebben, ook bij het naar bed gaan kunnen koude voeten je belemmeren in slaap te vallen.

En ja, heb je eenmaal koude voeten, dan trekt de kou zich vaak door naar de rest van je lichaam. Eenmaal koud en je wordt niet meer zomaar warm. Hoogste tijd dus om om die ijskoude voeten op te warmen!

Voordat we overgaan tot de tips, duiken we eerst even in het ontstaan van koude voeten en de oorzaak ervan. Belangrijk, want als het je lukt de oorzaak aan te pakken heb je gelijk een oplossing voor je symptomen.

Hoe ontstaan koude voeten?

Bij 30°C zul jij geen last hebben van koude voeten. De oorzaak is dus een koude omgevingstemperatuur en daarmee een dalende lichaamstemperatuur. Bij een dalende lichaamstemperatuur trekken de bloedvaten in je huid samen om zo min mogelijk warmte te verliezen en zo je belangrijke organen als je hart, longen en nieren, lekker warm te houden. Helaas trekken bij sommige mensen de bloedvaten zo sterk samen dat de doorbloeding naar hun armen en benen afneemt en vooral de bloedtoevoer naar het uiteinden van je lichaam – dus je handen en voeten – is het lastigst.

Let maar eens op, heb je koude handen of voeten? Vaak heb je dan ook in meer of mindere maten koude armen of benen, maar je buik en rug blijven altijd lekker warm. Heel erg fijn dus van je lichaam, om zo lekker efficiënt afgesteld te staan. Maar niet altijd prettig.

Het begint dus bij die omgevingstemperatuur. Onderzoek wijst uit dat de beste werktemperatuur voor vrouwen tussen de 24°C – 25°C is, tegenover 21,5°C – 22,5°C bij mannen. Geen wonder dat we het vaak koud hebben. Maaruh…waarom is er eigenlijk zo’n groot verschil tussen mannen en vrouwen?

koude tenen

Hierom hebben vrouwen vaker last van koude voeten dan mannen

Altijd koude voeten? Waarschijnlijk ben je een vrouw. Vrouwen slagen er ten opzichte van mannen beter in om bloed naar hun vitale organen te vervoeren, maar krijgen minder bloed tot aan de uiteinden van hun lichaam, zoals de vingers, tenen maar ook het puntje van de neus. Hoe dat komt?

Vet houd je warm: feit of fabel?

Vrouwen hebben over het algemeen een hoger vetpercentage dan mannen en uit onderzoek blijkt dat slankere vrouwen meer last hebben van kou dan mensen met een hoge BMI. Eén en één is twee, dus trekken veel mensen de conclusie dat het vetpercentage een grote rol speelt bij koukleumen. Echter, in je tenen en vingers zit vrijwel geen vet. Dus…hoe kan dat dan? Speelt vet wel zo’n grote rol als je zou denken en is het inderdaad verstandig de keukenkastjes te plunderen om je voeten warm te houden?

Leg die Mars maar terug; we moeten je helaas teleurstellen. De enige warmte die het je oplevert is de lichaamsbeweging van het lopen naar het kastje. Het is namelijk niet het vetpercentage maar onze spiermassa die als een lichaamskacheltje fungeert. Spieren verbranden de hele dag door suikers en vetten waardoor warmte vrijkomt. Vrouwen hebben van nature een lagere spiermassa dan mannen en daarmee zijn ze dus in het nadeel wat betreft het op peil houden van hun interne thermostaat. Een vetlaagje heeft overigens wel een zekere isolatiewaarde, maar je lichaamsvet zit vooral rondom je organen en niet in je handen en voeten.

En dan is er nog een reden dat het de vrouwen zijn die hun ijsklompjes in bed opwarmen aan de warme benen van hun mannelijke partner en niet andersom. Het is puur hun hormoonhuishouding. Het vrouwelijke hormoon oestrogeen regelt de buitenste dunne bloedvaten, ook wel de haarvaten genoemd. Gedurende je cyclus verandert je hormoonspiegel. Een hoge oestrogeenspiegel maakt de haarvaten gevoeliger voor temperatuur. Een kleine opsteker: Na de overgang maakt het lichaam zo’n 60% minder oestrogeen aan en zul je minder snel last van de kou hebben.

Koude voeten in bed

Wat is de oorzaak van koude voeten?

We hebben al gezien dat je hormoonhuishouding en je spiermassa een belangrijke invloed hebben op je lichaamstemperatuur. Toch is het goed om te kijken of er eventueel nog andere oorzaken zijn, zodat je doelgericht de oplossing van je problemen kunt aanpakken.

FLAMMER SYNDROOM

Nooit van gehoord? Dat kan kloppen. Het is een relatief nieuw omschreven aandoening dat vooral voorkomt bij slanke, atletische en vaak hoogopgeleide vrouwen. Het is het tegenovergestelde van het metabool syndroom. Een verhoogde reactie van de bloedsomloop op prikkels – zoals koude, emoties, stress, geluiden – kan resulteren in koude handen en voeten. Ook zijn deze mensen gevoeliger voor pijn, medicijnen, caffeïne, geluiden en geuren en slapen zij vaak slecht. Het Flammer syndroom is niet gevaarlijk, maar kan je veel ongemak bezorgen. Zorg goed voor jezelf, vermijd al te veel stress, kies een rustige sport uit (bijvoorbeeld yoga) en overdrijf niet in cardiosporten. Wil je hier meer over weten? In België is er nog weinig over te vinden, maar op deze Zwitserse site vind je duidelijke informatie in het Engels en Duits: http://www.flammer-syndrome.ch/. En duik gelijk ook even in de tips onderaan deze pagina om je koude voeten probleem te verhelpen.

Ook een lage bloeddruk kan ervoor zorgen dat je snel last hebt van koude handen en voeten. Hoe weet je of je last hebt van een lage bloeddruk? Hier kun je eenvoudig achterkomen met behulp van een bloeddrukmeter, elke huisarts heeft deze in zijn praktijk.

Een belangrijke oorzaak van een lage bloeddruk is als je lichaam in snel tempo veel vocht verlies en dit vocht niet tijdig wordt aangevuld. Zorg dus, zeker tijdens het sporten, dat je gedurende de dag veel water drinkt. Niet alleen heeft dit een gunstig effect op je bloeddruk, ook andere organen, waaronder je huid, zullen je er dankbaar voor zijn!

WINTERTENEN

wintertenenOok wel bekend onder de naam perniones. Ben je in de kou geweest en gaan je voeten daarna jeuken en branderig of pijnlijk aanvoelen dan is de kans groot dat je wintertenen hebt. Hierbij stroomt het bloed niet goed door tot in de voeten en tenen en wordt de huid rood of blauwrood, waarna hij gaat zwellen en ontsteken. Hierbij kunnen ook blaasjes en wondjes ontstaan. Helaas is er niet veel te doen aan wintertenen, je klachten zullen vanzelf verdwijnen maar helaas kan het de hele winter duren en kunnen je wintertenen elk jaar terugkomen. Voorkomen is beter dan genezen, veel bewegen en lekker warm houden die voeten dus!

SYMPTOOM VAN RAYNAUD

ziekte van RaynoudOok wel de ziekte van Raynaud genoemd. Doordat de slagaders te snel samentrekken stopt de bloedtoevoer naar de handen en voeten. Je tenen of vingers kleuren eerst wit, dan blauw en vervolgens rood. Naar schatting heeft maar liefst 15% van de vrouwen en 1% van de mannen in meer of mindere mate last van het symptoom van Raynaud. Deze ziekte is meestal onschuldig en de beste tip is dan ook om je voeten zo warm mogelijk te houden door het dragen van dikke sokken en voldoende te bewegen.

Lees hier meer over de ziekte van Raynaud.

SCHILDKLIER

schildklierHet zou kunnen dat je schildklier te traag werkt, net een moeilijk woord wordt dit ook wel hypothyreoïdie genoemd. Heb je naast koude handen en voeten ook nog eens last van vermoeidheid, een bleke huid, sombere buien of haaruitval, dan is het verstandig om naar te huisarts te gaan en te achterhalen of je wellicht een tekort hebt aan schildklierhormonen.

TEKORT AAN VITAMINES EN MINERALEN

vitamines

Altijd last van koude handen en voeten? Ga dan bij jezelf na of je wel voldoende vitamines en mineralen binnen krijgt.

IJzer

Een ijzertekort zien we ook veel bij mensen die vegetariër zijn. Het ijzergehalte bij vrouwen is gemiddeld genomen lager dan bij mannen, dus vooral voor vrouwen is het raadzaam erop te letten dat je voldoende ijzer binnen krijgt. Een ijzer tekort kan namelijk leiden tot bloedarmoede doordat er minder hemoglobine in je rode bloedcellen aangemaakt wordt. En dat kan dan weer leiden tot koude handen en voeten en o.a. moeheid, bleekheid en duizeligheid.

Magnesium

Magnesium ondersteunt o.a. de energiestofwisseling en speelt een belangrijke rol bij de regulering van de bloeddruk. Een tekort kan leiden tot veel uiteenlopende klachten, waaronder koude handen en voeten, maar ook gespannen spieren, lusteloosheid, prikkelbaarheid, een laag libido en migraine. Wist je dat magnesium ook helpt om je hersenen en spieren te ontspannen? Mocht je een magnesiumsuplement overwegen, dan kun je dit het beste twee uur voor het slapen gaan innemen voor ondersteuning van je nachtrust.

Vitamine B12

Berucht onder vegetariërs en veganisten: de vitamine B12 die vooral in dierlijke producten (vlees, vis, zuivel) voorkomt en waarvan het essentieel is deze vitamine bij te slikken. B12 is namelijk onder andere verantwoordelijk voor de aanmaak van bloed en zenuwen. Een beginnend tekort kan leiden tot bleekheid, slapheid, licht in het hoofd en het koud hebben.Twijfel je? Ga dan naar de huisarts, hij of zij kan je doorverwijzen voor een bloedtest.

DIABETICI

Bij diabetespatiënten kunnen de bloedvaten beschadigd raken waardoor het bloed minder goed kan circuleren. Gevolg: koude voeten. Maar ook kan als gevolg van diabetes zenuwschade opgelopen worden, ook wel neuropathie genoemd. Hierdoor voelt het alsof je koude voeten hebt, terwijl ze in werkelijkheid wel goed door je lichaam op temperatuur worden gehouden. Het gaat in dit geval om een verkeerd signaal van de hersenen waar helaas weinig aan te doen is.

Wat kun je doen tegen koude voeten?

En dan nu, drumroll…zijn we aangekomen bij de reden waarom je dit artikel gelezen hebt: een oplossing voor je koude handen en voeten. En nee, daartussen zit niet ‘draag boterhamzakjes om je voeten’ of ‘bind boterhamzakjes om je schoenen’, ‘plak de gaten in je schoenen af met tape’, heus, deze tips heb ik op het internet voorbij zien komen. Maar jij hebt natuurlijk niet al die moeite gedaan om dit artikel te lezen en vervolgens bij dergelijke armzalige tips uit te komen. Dus hier komen ze, de allerbeste tips die écht werken:

De 5 beste tips voor warme voeten

Tip 1

Dat je veel moet bewegen is een open deur, maar niet dat je vooral aan je spieropbouw moet werken. Spieren verbranden vet en suiker. Hoe meer spiermassa, hoe meer verbranding. En daar krijg je het lekker warm van. Begin met 10 minuutjes krachttraining per dag, na een paar weken zul je het verschil al merken.

Tip 2

Bovenstaande tip zorgt niet voor instant warmte. Maar met verwarmde sokken hoef je minder geduld te hebben. Met 1 druk op de knop heb je binnen 30 seconden warme voeten! En dat maar liefst enkele uren (in de laagste stand tot 8 uur) achter elkaar. Heerlijk voor achter je bureau, tijdens een winterwandeling of in bed. Nu kun je natuurlijk zeggen: “Wij van Wc-eend…” En dat is natuurlijk ook zo. Maar als ervaringsdeskundige in koude voeten hebben wij sokken ontwikkeld die écht werken, écht fijn zijn in gebruik en écht lekker zitten.

Tip 3

En ja…als je aan een koukleum vraagt ‘ontwikkel iets voor warme voeten’, dan kan het zijn dat hij daarin doorslaat. Bij ons vind je dus niet alleen verwarmde sokken maar ook oplaadbare zolen, verwarmde pantoffels en verwarmde schoenen. Misschien zijn we een beetje doorgeslagen, maar koude voeten opwarmen of voorkomen draagt zoveel bij aan je levensgeluk.

Tip 4

Deze tip ligt zo voor de hand, maar waarschijnlijk kun jij jezelf er vaak op betrappen. Het is een mooi herfst- of lentedag, het zonnetje schijnt en de lucht is blauw. Jij hebt zin om wat zomerser voor de dag te komen en je kleedt je net te dun. Als je lichaam koude ervaart is een eerste reactie van je lichaam om vooral jouw vitale organen warm te houden en de doorbloeding naar je armen en benen (te beginnen bij die van je handen en voeten) te verminderen. Lekker efficiënt van je lichaam, maar niet lekker voor jou. Dus: hoe warm het er buiten ook uit ziet, neem altijd een extra vest mee voor onderweg. En stop ook een shawl, een paar extra dikke sokken en misschien wel een verwarmd kussentje in je tas.

Tip 5

Sokken met zilverdraad, stoppen met roken, wollen sokken, wisselbaden, niet met je benen over elkaar zitten…het zijn allemaal tips die in de marge helpen. Heb je geen elektrische sokken bij de hand, het enige wat dan nog helpt is een warm bad of warme douche. Geen tijd? Een snel voetenbadje waarin je je voeten even heerlijk in onder kunt dompelen is ook zalig.

Naar mijn idee zijn bovenstaande 5 tips, de enige tips die écht werken. Geloof me, ik heb alles al geprobeerd. Elk lijstje ‘tips tegen koude voeten’ ken ik uit mijn hoofd. Ga wel even langs de huisarts mochten je klachten erger worden om medische problemen uit te sluiten. Maar voor al die mensen die gewoon net als ik snel koude voeten krijgen – en klaar zijn met al die goedbedoelde huis-, tuin- en keukentips van voornamelijk mensen die het probleem niet zelf ervaren –  is dit lijstje samengesteld, hopelijk heb je er veel baat bij!

.

Ik heb voor dit artikel diverse bronnen geraadpleegd. Meer achtergrondinformatie kun je altijd bij me opvragen. – Lobke Buijs